Czasopisma Księgowych on-line
Wydawnictwo Podatkowe
czwartek, 17 lipca 2025 r.
Ostatnia aktualizacja: 16.07.2025 r., godz. 9:25 Ilość wizyt z ostatnich 30 dni: 39.830 Biuro Obsługi Klienta: tel. 95 720 85 40 Formularz kontaktowy » Pomoc techniczna »
Biuletyn Informacyjny
Poradnik VAT
Przegląd Podatku Dochodowego
Ubezpieczenia i Prawo Pracy
Zeszyty Metodyczne Rachunkowości
zwiń
Bieżący nr 20 (1243) z dnia 10.07.2025
STRONA GŁÓWNA
Bieżący nr 20 (1243) z dnia 10.07.2025
szczegółowy spis treści
dodatki do numeru
Spis numerów Biuletynu Informacyjnego
eWYDANIE on-line (serwis internetowy)
eWYDANIE off-line (program komputerowy)
Aplikacja GOFIN NEWS - pobierz
Co to jest eWYDANIE
Redakcja Biuletynu informuje
Archiwum rocznikowe Czasopisma
Archiwum Serwisu Podatkowego
Archiwum dodatków do Czasopisma
Archiwum tematyczne
Archiwum wyjaśnień i orzecznictwa
Archiwum odpowiedzi na pytania Czytelników
Pomocniki Księgowego
Ściągi dla Księgowych
Zamów prenumeratę BI
Egzemplarz bezpłatny BI
SPIS NUMERÓW Biuletynu Informacyjnego
Rocznik
VAT e-commerce
 Powrót

Biuletyn Informacyjny dla Służb Ekonomiczno - Finansowych
nr 20 (1243) z dnia 10.07.2025

ON-LINE - przeglądaj
OFF-LINE - zapisz
X
Uwaga ! Do pobrania i przeglądania publikacji wymagana jest jednorazowa instalacja czytnika (programu) eWYDANIE Gofin.
Zainstaluj program eWydanie Gofin
Więcej o eWYDANIU przeczytasz tutaj »
?
Gofin News Aplikacja GOFIN NEWS - pobierz
X
Uwaga ! Dostęp do mobilnych e-wydań prenumerowanych tytułów możliwy jest poprzez aplikację GOFIN NEWS.
Pobierz z Google play Pobierz z App Store
Więcej o aplikacji GOFIN NEWS znajdziesz tutaj »
?
pokaż fragmenty artykułów
I.

KONIECZNIE PRZECZYTAJ

1.

Do 15 lipca 2025 r. należy wypełnić obowiązki sprawozdawcze dotyczące 2024 r.
Jak już wielokrotnie informowaliśmy na łamach naszego czasopisma jednostki, których rok obrotowy jest zgodny z kalendarzowym, miały obowiązek zatwierdzić swoje roczne sprawozdania finansowe do dnia (...)
str. 4
2.

Dokumenty, jakie muszą złożyć do MSiG jednostki małe - odpowiedź Min. Fin. na pytanie naszego Wydawnictwa
Osoby fizyczne oraz spółki cywilne osób fizycznych, prowadzące księgi rachunkowe i posiadające status jednostki małej, których sprawozdania podlegają obowiązkowi badania, muszą złożyć - w ciągu (...)
str. 4
II.

INFORMACJE O NOWYCH PRZEPISACH

1.

Przepisy deregulacyjne

1.1.

Pierwszy pakiet deregulacyjny wchodzi w życie
Z dniem 13 lipca 2025 r. (z pewnymi wyjątkami dotyczącymi m.in. zmian w małym ZUS plus) wejdą w życie przepisy ustawy z dnia 21 maja (...)
str. 5
1.2.

Kolejny pakiet ustaw deregulacyjnych - planowane zmiany
W ramach procesu deregulacji planuje się wprowadzenie zmian m.in. w ustawie o VAT, w ustawie o Krajowej Administracji Skarbowej oraz w Ordynacji podatkowej. Zaproponowane zmiany (...)
str. 10
2.

Nowe rozporządzenia w sprawie kas rejestrujących
Kasy on-line, elektroniczne i papierowe W Dzienniku Ustaw z 27 czerwca 2025 r., pod poz. 845, opublikowano rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 25 czerwca 2025 (...)
str. 11
3.

Zmiany w kodach tytułu do ubezpieczeń od 1 lipca 2025 r.
Ustawa z dnia 20 marca 2025 r. o rynku pracy i służbach zatrudnienia (Dz. U. z 2025 r. poz. 620), która weszła w życie od (...)
str. 12
4.

Projekt zmian w prawie pracy i ustawie o ZFŚS

4.1.

Nowe sposoby komunikowania się pracodawcy z pracownikiem i zmiany w ZFŚS
Na stronie Rządowego Centrum Legislacji zamieszczono projekt z dnia 10 czerwca 2025 r. o zmianie ustawy - Kodeks pracy oraz ustawy o zakładowym funduszu świadczeń (...)
str. 13
4.2.

Projekt zmian w zakresie ustalania stażu pracy
W dniu 25 czerwca 2025 r. do Sejmu wpłynął projekt ustawy o zmianie ustawy - Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw. Wprowadza on poważne modyfikacje (...)
str. 14
5.

Zmiany w podatku akcyzowym
Nowe wyroby akcyzowe od lipca/sierpnia 2025 r. Z dniem 1 kwietnia 2025 r. weszły w życie przepisy ustawy z dnia 20 lutego 2025 r. o (...)
str. 15
6.

Obowiązkowy KSeF - opublikowano dokumentację API KSeF 2.0 i strukturę logiczną FA
Ministerstwo Finansów (dalej: MF) opublikowało w dniu 30 czerwca 2025 r. szczegółową dokumentację techniczną w zakresie implementacji Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF) z narzędziami wspierającymi integrację. (...)
str. 17
III.

ZAGADNIENIA OPRACOWANE KOMPLEKSOWO

1.

Wierzytelności nieściągalne/przedawnione po skorzystaniu z ulgi na złe długi - podatki i ewidencja księgowa
W praktyce mają miejsce sytuacje, w których podmioty gospodarcze posiadają wierzytelności (należności) z tytułu sprzedaży towarów/usług, w stosunku do których skorzystali z ulgi na złe (...)
str. 18
1.1.

Rozliczenie wierzytelności nieściągalnych/przedawnionych dla celów VAT
Dla celów VAT samo uznanie wierzytelności za nieściągalną lub jej przedawnienie nie stanowią zdarzeń, które skutkowałyby wykazaniem z tego tytułu VAT należnego czy wystawieniem faktury (...)
str. 18
1.2.

Wierzytelność nieściągalna/przedawniona a CIT/PIT
Wierzytelności nieściągalne/przedawnione a koszty podatkowe Zasadą jest, że wierzytelności nieściągalne nie stanowią kosztów uzyskania przychodów. Kosztem podatkowym mogą być jednak m.in. wierzytelności odpisane jako nieściągalne (...)
str. 19
1.3.

Ewidencja księgowa wierzytelności nieściągalnych/przedawnionych
W przypadku gdy wierzytelność zostanie uznana za nieściągalną lub ulegnie przedawnieniu, to jej wartość zalicza się odpowiednio do pozostałych kosztów operacyjnych lub kosztów finansowych. Taka (...)
str. 21
2.

Dywidenda wypłacona przez spółkę opodatkowaną estońskim CIT - rozliczenie podatkowe i ewidencja księgowa
Wypracowany przez spółkę z o.o. zysk za dany rok może zostać przeznaczony m.in. na wypłatę dywidendy wspólnikom tej spółki. Należy wówczas ustalić, jak taką wypłatę (...)
str. 22
2.1.

Wypłata dywidendy - podstawa prawna
Regulacje w zakresie wypłaty wspólnikom spółki z o.o. dywidendy zawarte zostały w Kodeksie spółek handlowych (K.s.h.). Wskazano tam m.in., że wspólnik ma prawo do udziału (...)
str. 22
2.2.

Wypłata dywidendy a estoński CIT w spółce z o.o.
Dywidenda jako tytuł do opodatkowania w estońskim CIT W przypadku spółki opodatkowanej estońskim CIT wypłata dywidendy wspólnikom takiej spółki podlega opodatkowaniu nie tylko po stronie (...)
str. 23
2.3.

Wypłata dywidendy przez spółkę opodatkowaną estońskim CIT a PIT wspólnika
Zasady poboru PIT od wypłaconej dywidendy W sytuacji gdy wspólnik spółki z o.o. (osoba fizyczna) otrzyma dywidendę z zysku netto spółki, to po stronie tego (...)
str. 26
2.4.

Ewidencja księgowa dywidendy wypłaconej przez spółkę opodatkowaną estońskim CIT
Przeznaczenie zysku netto spółki opodatkowanej estońskim CIT na wypłatę dywidendy pieniężnej wspólnikom ujmowane jest w księgach rachunkowych tej spółki podobnie, jak w przypadku dywidend wypłacanych (...)
str. 28
IV.

PODATEK VAT

1.

Odliczanie VAT od wydatków na samochód wykorzystywany służbowo, prywatnie i wynajmowany - wyrok NSA
Jeżeli podatnik wykorzystuje samochód osobowy zarówno w działalności gospodarczej, jak i do celów prywatnych, to nie ma prawa odliczać 100% VAT od wydatków z nim (...)
str. 29
2.

Stawka VAT w przypadku sprzedaży mieszkania z garażem wolnostojącym - wiążąca informacja stawkowa
Sprzedaż lokalu mieszkalnego (o powierzchni użytkowej nieprzekraczającej 150 m 2 ) wraz z przynależnym do lokalu garażem wolnostojącym (znajdującym się w obrębie jednej działki) oraz (...)
str. 30
3.

Odpowiedzi na pytania Czytelników

3.1.

Usługi na rzeczowym majątku ruchomym a stawka 0% VAT dla WDT
Czynny podatnik VAT, zarejestrowany do transakcji unijnych, jest producentem dzianin. Sprzedaje je dla kontrahenta unijnego (podatnika VAT UE). Dzianiny te, zgodnie z umową z kontrahentem, (...)
str. 32
3.2.

Sprzedaż w systemie VAT marża a zwolnienie z kas rejestrujących
Sprzedaję od kilku lat towary używane w systemie VAT marża. Czy ustalając prawo do zwolnienia z kas z uwagi na próg 20.000 zł powinienem brać (...)
str. 34
3.3.

Nieodpłatne świadczenie usług medycznych a VAT
Jestem lekarzem. Prowadzę jednoosobową działalność gospodarczą (indywidualną praktykę lekarską) wyłącznie w podmiotach leczniczych oraz w formie praktyki w miejscu wezwania. W praktyce lekarskiej, w miejscu (...)
str. 35
3.4.

Zajęcia fitness - właściwa stawka VAT
Spółka z o.o. (czynny podatnik VAT) będzie świadczyła usługę polegającą na prowadzeniu zajęć grupowych typu fitness. Zajęcia będą prowadzili trenerzy personalni zatrudnieni przez spółkę na (...)
str. 37
V.

PODATEK DOCHODOWY OD OSÓB PRAWNYCH

1.

Strata w środkach pieniężnych a koszty podatkowe - interpretacja KIS
Jednym z warunków uprawniających podatnika do zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów straty w środkach pieniężnych jest jej właściwe udokumentowanie. Zaistnienie szkody powinno być uprawdopodobnione przez (...)
str. 38
2.

Odpowiedzi na pytania Czytelników

2.1.

Podatkowe różnice kursowe ustalane metodą bilansową
Spółka z o.o. (opodatkowana "klasycznym" CIT) zamierza od przyszłego roku ustalać podatkowe różnice kursowe tzw. metodą bilansową. Czy na pierwszy dzień roku podatkowego, w którym (...)
str. 41
2.2.

Sprzedaż gruntu rolnego wchodzącego w skład gospodarstwa rolnego - skutki w CIT
Spółka z o.o. (opodatkowana "klasycznym" CIT) zamierza sprzedać grunt rolny, wchodzący w skład gospodarstwa rolnego, które nabyła 10 lat temu. Grunt ten nigdy nie był (...)
str. 43
2.3.

Umorzenie pożyczki (wraz z odsetkami) otrzymanej od wspólnika w spółce opodatkowanej estońskim CIT
Spółka z o.o., opodatkowana estońskim CIT, otrzymała od wspólnika oprocentowaną pożyczkę; oprocentowanie zostało ustalone na poziomie rynkowym. Ze względu na problemy z płynnością, spółka zamierza (...)
str. 44
VI.

PODATEK DOCHODOWY OD OSÓB FIZYCZNYCH

1.

Rozliczenie przychodów z najmu prywatnego prowadzonego za pośrednictwem serwisów internetowych - informacja KIS
Krajowa Informacja Skarbowa (KIS) w Systemie Informacji Celno-Skarbowej EUREKA (eureka.mf.gov.pl) opublikowała informację prasową z dnia 25 kwietnia 2025 r., w której wyjaśniła, jak rozliczyć najem (...)
str. 45
2.

Odpowiedzi na pytania Czytelników

2.1.

Wynagrodzenie z umowy zlecenia zawartej z małoletnim synem przedsiębiorcy a koszty uzyskania przychodów
Przedsiębiorca zawarł umowę zlecenia ze swoim 17-letnim synem, który będzie mu pomagał przy świadczeniu usług w okresie wakacji. Czy przedsiębiorca będzie mógł zaliczać do kosztów (...)
str. 47
2.2.

Przekazanie świadczeń niepieniężnych pracownikom nieotrzymującym w danym miesiącu wypłaty pieniężnej a pobór zaliczki na podatek
Pracodawca przekazuje pracownikom świadczenia niepieniężne (m.in. karty multisport, pakiety medyczne), które są w znacznej części przez niego finansowane (ze środków obrotowych). Z tego tytułu ustala (...)
str. 48
2.3.

Wywłaszczenie nieruchomości w zamian za odszkodowanie - skutki w PIT
Podatnik nabył w 2021 r. nieruchomość zabudowaną budynkiem handlowo-usługowym z przeznaczeniem na wynajem w ramach działalności gospodarczej. Od ww. nieruchomości podatnik dokonywał odpisów amortyzacyjnych. W (...)
str. 50
VII.

ŚRODKI TRWAŁE

1.

Bilansowy odpis z tytułu trwałej utraty wartości a amortyzacja podatkowa - interpretacja KIS
Podatnik ma prawo do kontynuowania amortyzacji podatkowej i rozpoznawania kosztów podatkowych w postaci odpisów amortyzacyjnych, pomimo dokonania odpisu z tytułu trwałej utraty wartości środków trwałych (...)
str. 53
2.

Wpływ ulepszenia środka trwałego na okres jego amortyzacji
W maju 2025 r. ulepszyliśmy nie w pełni umorzoną maszynę amortyzowaną dla celów podatkowych metodą liniową przy zastosowaniu 20% stawki amortyzacyjnej (co oznacza, że okres (...)
str. 56
VIII.

UBEZPIECZENIA SPOŁECZNE I ZDROWOTNE

1.

Składka zdrowotna członka zarządu, który złożył wniosek o niepobieranie zaliczek na podatek - interpretacja ZUS
Do wynagrodzenia członka zarządu pełniącego funkcję na mocy powołania nie ma zastosowania przepis obniżający składkę zdrowotną do 0 zł. Tym samym składka ta powinna zostać (...)
str. 57
2.

Urlop bezpłatny a składki ZUS z jednocześnie wykonywanej umowy zlecenia
Odprowadzamy za zleceniobiorcę jedynie składkę na ubezpieczenie zdrowotne. Osoba ta oświadczyła, że jest zatrudniona w innej firmie na pełny etat. Obecnie zleceniobiorca oznajmił, że przez (...)
str. 59
IX.

PRAWO PRACY

1.

Przejście całości lub części zakładu pracy na nowego pracodawcę a uprawnienia pracownicze
W razie przejścia zakładu pracy lub jego części na innego pracodawcę, staje się on stroną w dotychczasowych stosunkach pracy. Wstąpienie nowego podmiotu w prawa i (...)
str. 60
2.

Uprawnienia pracownicze oraz urlop dodatkowy po zmianie stopnia niepełnosprawności z umiarkowanego na lekki
Zamiast posiadanego dotychczas umiarkowanego stopnia niepełnosprawności pracownikowi przyznano stopień lekki, przy czym zmiana ta nastąpiła w trakcie miesiąca kalendarzowego. Co w tej sytuacji z dodatkowymi (...)
str. 62
X.

RACHUNKOWOŚĆ

1.

Dodatkowe obowiązki sprawozdawcze, jakie należy wypełnić do 15 lipca 2025 r.
Oprócz najbardziej powszechnych obowiązków sprawozdawczych - związanych z zatwierdzeniem rocznych sprawozdań finansowych - jakie należy wypełnić w ciągu 15 dni od daty zatwierdzenia sprawozdania finansowego (...)
str. 64
1.1.

Przekazanie sprawozdania do PFRON
Do 15 lipca 2025 r. należy złożyć sprawozdanie za 2024 r. do PFRON . Właśnie w tej sprawie PFRON na swojej stronie internetowej (www.pfron.org.pl) w (...)
str. 64
1.2.

Zamieszczenie sprawozdań OPP w bazie sprawozdań
Do 15 lipca 2025 r. organizacje pożytku publicznego (dalej: OPP) zamieszczają sprawozdanie finansowe oraz sprawozdanie merytoryczne za 2024 r. w bazie sprawozdań OPP. Podobnie jak (...)
str. 65
1.3.

Zamieszczenie sprawozdania z działalności jednostek sporządzających ESG na stronie internetowej
Z datą zatwierdzenia sprawozdania finansowego za 2024 r. powiązany jest obowiązek dotyczący największych jednostek zainteresowania publicznego, zatrudniających ponad 500 osób i przekraczających co najmniej jeden (...)
str. 66
2.

Przekazanie do KRS sprawozdania finansowego zatwierdzonego do 15 lipca 2025 r.
Sprawozdanie finansowe spółki za 2024 r., której rok obrotowy jest zgodny z kalendarzowym - w związku z trwającym badaniem - na dzień 30 czerwca 2025 (...)
str. 66
3.

Rozliczenie wyniku finansowego za 2024 r. - moment i sposoby dokonania pokrycia poniesionej straty
W BI nr 19 z 1 lipca br. przedstawiliśmy podstawowe zasady podziału zysku dokonywanego w ramach rozliczenia wyniku finansowego. Przypomnijmy, że warunkiem skutecznego rozliczenia wyniku (...)
str. 67
3.1.

Podstawy prawne pokrycia straty w regulacjach ustawy o rachunkowości oraz K.s.h.
Wymogi, jakie muszą zostać spełnione, aby dokonanie podziału wyniku finansowego - w tym pokrycie straty - było dopuszczalne, określono w art. 53 ust. 3 i (...)
str. 68
3.2.

Przeniesienie straty poniesionej w 2024 r. do pokrycia w 2025 r.
Do czasu zatwierdzenia rocznego sprawozdania finansowego i podjęcia uchwały o pokryciu straty wynik pozostaje na koncie 86 "Wynik finansowy". W dacie zatwierdzenia sprawozdania finansowego stratę (...)
str. 68
3.3.

Bilansowe sposoby pokrycia straty i ich ewidencja księgowa
Strata bilansowa do czasu jej pokrycia może pozostawać w ewidencji księgowej po stronie Wn na koncie 82 (w analityce: Strata bilansowa np. za 2024 r.). (...)
str. 69
3.4.

Pokrycie straty bilansowej - skutki w podatku dochodowym
Pokrycie strat bilansowych generalnie nie wywołuje żadnych skutków w zakresie podatku dochodowego w spółce opodatkowanej "klasycznym" CIT. Jednak w związku z bilansowym rozliczeniem strat mogą (...)
str. 70
4.

Ujawnienie istotnego błędu po zatwierdzeniu sprawozdania a przed zamknięciem ksiąg oraz jego wpływ na zysk 2024 r.
W zatwierdzonym sprawozdaniu finansowym sp. z o.o. za 2024 r. ujawniono popełnienie błędu o istotnej wartości, polegającego na zawyżeniu kosztów (poprzez dwukrotne ich ujęcie na (...)
str. 72
5.

Nieużywany grunt - ujęcie w księgach jednostki
Posiadamy działkę, która jest wprowadzona do ewidencji środków trwałych jako grunt. Na działce nie ma żadnych zabudowań i na chwilę obecną nie ma planów co (...)
str. 73
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN
Szanowny Użytkowniku !
Prosimy o zapoznanie się z poniższymi informacjami oraz wyrażenie dobrowolnej zgody poprzez kliknięcie przycisku "Zgadzam się".
Pamiętaj, że zawsze możesz wycofać zgodę.

Serwis internetowy, z którego Pani/Pan korzysta używa plików cookies w celu:

  • niezbędnego zapewnienia prawidłowego działania Serwisów (utrzymania sesji),
  • realizacji funkcjonalności ułatwiających obsługę Serwisu,
  • dopasowania reklam w serwisach społecznościowych,
  • analizy statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
  • zbierania i przetwarzania danych w celu wyświetlenia reklam produktów własnych i klientów reklamowych oraz do śledzenia użytkowników, kliknięć i konwersji wyświetlanych reklam.
Pliki cookies

Są to pliki instalowane w urządzeniach końcowych osób korzystających z Serwisu, w celu administrowania Serwisem, dostosowania treści Serwisu do preferencji użytkownika, utrzymania sesji użytkownika oraz dla celów statystycznych i targetowania reklamy (dostosowania treści reklamy do indywidualnych potrzeb użytkownika). Informujemy, że istnieje możliwość określenia przez użytkownika Serwisu warunków przechowywania lub uzyskiwania dostępu do informacji zawartych w plikach cookies za pomocą ustawień przeglądarki lub konfiguracji usługi. Szczegółowe informacje na ten temat dostępne są u producenta przeglądarki, u dostawcy usługi dostępu do internetu oraz w Polityce prywatności i plików cookies.

Administratorzy

Administratorem Pana/Pani danych osobowych w związku z korzystaniem z Serwisu internetowego i jego usług jest Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o. Administratorem danych osobowych w plikach cookies w związku z wyświetleniem analizy statystyk i wyświetlaniem spersonalizowanych reklam są partnerzy Wydawnictwa Podatkowego GOFIN sp. z o.o., Google Inc, Facebook Inc.

Jakie ma Pani/Pan prawa w stosunku do swoich danych osobowych?

Wobec swoich danych mają Pan/Pani prawo do żądania dostępu do swoich danych, ich sprostowania, usunięcia lub ograniczenia przetwarzania, prawo do wniesienia sprzeciwu wobec przetwarzania danych, prawo do cofnięcia zgody.

Podstawy prawne przetwarzania Pani/Pana danych osobowych
  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z wykonaniem umowy.

    Umowa w naszym przypadku oznacza akceptację regulaminu naszych usług. Jeśli zatem akceptuje Pani/Pan umowę na realizację danej usługi, to możemy przetwarzać Pani/Pana dane w zakresie niezbędnym do realizacji tej umowy.

  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z prawnie uzasadnionym interesem administratora.

    Dotyczy sytuacji, gdy przetwarzanie danych jest uzasadnione z uwagi na usprawiedliwione potrzeby administratora, tj. dokonanie pomiarów statystycznych, ulepszania naszych usług, jak również prowadzenie marketingu i promocji własnych usług administratora.

  • Dobrowolna zgoda.

    Aby móc realizować cele:
    - zapamiętania Pani/Pana decyzji w Serwisach w zakresie korzystania z dostępnych opcjonalnie funkcjonalności,
    - analiz statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
    - dopasowania reklam w serwisach społecznościowych,
    - wyświetlania spersonalizowanych reklam produktów własnych i klientów reklamowych oraz do śledzenia użytkowników, kliknięć i konwersji wyświetlanych reklam w związku z odwiedzaniem niniejszego Serwisu internetowego partnerzy Wydawnictwa Podatkowego Gofin sp. z o.o. muszą mieć możliwość przetwarzania Pani/Pana danych.

Potrzebna jest Nam Pani/Pana dobrowolna zgoda na zapisy w plikach cookies w celach realizacji powyższych celów.
W związku z powyższymi wyjaśnieniami prosimy o wyrażenie dobrowolnej zgody na zapisywanie informacji w plikach cookies przez kliknięcie przycisku „Zgadzam się” lub „Nie teraz” w przypadku braku zgody. Istnieje możliwość skorzystania z „ustawień zaawansowanych” plików cookies w celu określenia indywidualnych zgód na zapis wybranych plików cookies realizujących wybrane cele.