Czasopisma Księgowych on-line
Wydawnictwo Podatkowe
niedziela, 24 listopada 2024 r.
Ostatnia aktualizacja: 22.11.2024 r., godz. 13:35 Ilość wizyt z ostatnich 30 dni: 50.944 Biuro Obsługi Klienta: tel. 95 720 85 40 Formularz kontaktowy » Pomoc techniczna »
SPIS NUMERÓW Ubezpieczeń i Prawa Pracy
Rocznik
SPIS TREŚCI NUMERU 18 (516) z dnia 10.09.2020

Ubezpieczenia i Prawo Pracy
nr 18 (516) z dnia 10.09.2020

X
Uwaga ! Do pobrania i przeglądania publikacji wymagana jest jednorazowa instalacja czytnika (programu) eWYDANIE Gofin.
?
X
Uwaga ! Dostęp do mobilnych e-wydań prenumerowanych tytułów możliwy jest poprzez aplikację GOFIN NEWS.
Więcej o aplikacji GOFIN NEWS znajdziesz tutaj »
?
pokaż fragmenty artykułów

TO MUSISZ PRZECZYTAĆ!

1.

Ograniczenie wysokości odpraw emerytalno-rentowych na mocy specustawy - stanowisko MRPiPS

Zgodnie z art. 15gd ust. 1 ustawy z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19... (Dz. U. (...)
str. 4
2.

Czy można żądać od pracownika wykonania testu na COVID-19?

Pracodawca może żądać od pracownika wykonania testu na COVID-19 tylko wtedy, gdy polecenie jego przeprowadzenia w danym zakładzie pracy wydał Główny Inspektor Sanitarny (GIS) lub (...)
str. 5
3.

Zapowiadane zmiany w świadczeniach chorobowych osób, którym specustawą zmieniono wymiar czasu pracy

Podstawę wymiaru zasiłków stanowi przeciętne miesięczne wynagrodzenie wypłacone pracownikowi za okres 12 miesięcy kalendarzowych (pełnych miesięcy kalendarzowych ubezpieczenia przy krótszym zatrudnieniu) poprzedzających miesiąc, w którym (...)
str. 7
4.

Dodatkowy zasiłek opiekuńczy ponownie - od 1 września br.

Od 1 września br. wznowiono wypłatę dodatkowego zasiłku opiekuńczego, jak na razie do 20 września br., co wynika z rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 28 (...)
str. 8
5.

Do 30 września czas na udzielenie zaległych urlopów

Jeśli nie zachodzą żadne obiektywne przeszkody, urlop wypoczynkowy powinien być wykorzystany - zgodnie z planem urlopów albo w terminach uzgodnionych z pracownikiem - w roku (...)
str. 9
A.

UBEZPIECZENIA SPOŁECZNE I ZDROWOTNE

I.

Zagadnienia dotyczące rozliczania i opłacania składek

1.

Zwolnienie z opłacania składek na FP, FS i FGŚP w razie przyjęcia do pracy osoby skierowanej z urzędu pracy

1) Zatrudniliśmy za pośrednictwem urzędu pracy osobę w wieku 29 lat na okres od 1 września do 30 listopada 2020 r. Wynagrodzenia za dany miesiąc (...)
str. 10
2.

Zapłacone przez pracownika składki ZUS nie zawsze podlegają odliczeniu od dochodu i podatku

Zatrudniamy pracownika, który 10 sierpnia br. ukończył 26 lat. Wypłat wynagrodzeń za dany miesiąc dokonujemy 10. dnia następnego miesiąca. W dniu 10 sierpnia br. otrzymał (...)
str. 12
3.

Zaliczenie wypłaconych świadczeń chorobowych na poczet składek ZUS

Spółka z o.o. jest płatnikiem zasiłków. W sierpniu br. kwota wypłaconych świadczeń z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych przekroczyła wysokość należnych do zapłaty składek. Czy ZUS dokona (...)
str. 14
II.

Zasady ustalania podstawy wymiaru składek

1.

Dofinansowanie posiłków pracowników przy pomocy aplikacji mobilnej w podstawie wymiaru składek ZUS

Pracodawca wprowadził dofinansowanie do posiłków pracowników. W tym celu wdrożył aplikację mobilną umożliwiającą zakup gotowych posiłków, która co miesiąc jest przez niego zasilana kwotą 190 (...)
str. 15
2.

Oskładkowanie i opodatkowanie ekwiwalentu za wykorzystywanie własnych narzędzi przy wykonywaniu pracy zdalnej

Pracodawca na mocy specustawy od 1 września br. polecił kilku pracownikom wykonywanie pracy zdalnej. Część z nich przy jej świadczeniu wykorzystuje własne narzędzia, materiały i (...)
str. 16
3.

Składki na ubezpieczenia emerytalno-rentowe z tytułu korzystania z urlopu wychowawczego

Pracownica od 1 września br. korzysta z urlopu wychowawczego udzielonego na 5-letnie dziecko. Z tego tytułu podlega ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym oraz ubezpieczeniu zdrowotnemu. Jak (...)
str. 17
B.

ZASIŁKI CHOROBOWE I INNE ŚWIADCZENIA

III.

Problematyka ustalania podstawy wymiaru zasiłków

1.

Premia w podstawie wymiaru zasiłków w kwocie faktycznie wypłaconej albo po uzupełnieniu

Pracownik otrzymuje premie miesięczne w wysokości 25% płacy zasadniczej. Zgodnie z regulaminem premiowania, są one zmniejszane za okresy choroby pracownika oraz sprawowania przez niego opieki (...)
str. 19
2.

Wynagrodzenie chorobowe dla pracownika, który wcześniej wykonywał zlecenie w tej samej firmie

Pracownik zatrudniony od 1 sierpnia 2020 r. na podstawie umowy o pracę w pełnym wymiarze czasu pracy, do końca lipca 2020 r. (przez 3 miesiące) (...)
str. 20
3.

Przeliczenie podstawy wymiaru zasiłku chorobowego w związku z uwzględnieniem w niej premii miesięcznej

Pracownik zatrudniony od 1 stycznia 2020 r. otrzymuje wynagrodzenie w stałej miesięcznej wysokości oraz premię miesięczną. Zgodnie z regulaminem, premia ulega zmniejszeniu o 2% za (...)
str. 21
IV.

Zasady wypłaty zasiłków

1.

Obniżenie zasiłku macierzyńskiego za okres łączenia urlopu rodzicielskiego z pracą na pół etatu

1) Pracownica otrzymuje zasiłek macierzyński za okres urlopu rodzicielskiego w wysokości 80% podstawy wymiaru. Od 30 września 2020 r. będzie łączyć korzystanie z tego urlopu (...)
str. 23
2.

Zasiłek chorobowy w razie "pokrywania się" dni orzeczonej niezdolności do pracy

Pracownik otrzymał kolejne zwolnienie lekarskie obejmujące dwa dni niezdolności orzeczonej poprzednim zwolnieniem. Czy na podstawie tego dokumentu udostępnionego nam na PUE ZUS możemy wypłacić zasiłek (...)
str. 24
3.

Świadczenia chorobowe przysługujące pracownikowi będącemu dawcą szpiku

Pracownik ma zostać dawcą szpiku. Z zaświadczenia, które otrzymał z fundacji zajmującej się przeszczepami wynika, że od 10 do 11 września br. odbędą się badania (...)
str. 25
C.

PRAWO PRACY

V.

Nawiązywanie i rozwiązywanie stosunku pracy

1.

Zawarcie umowy na okres próbny i ustalenie okresu jej wypowiedzenia

Zamierzamy zatrudnić na okres próbny osobę, która pracowała w naszej firmie w okresie od 10 grudnia 2011 r. do 31 grudnia 2012 r. Czy jest (...)
str. 26
2.

Ochrona zatrudnienia pracownika długotrwale niezdolnego do pracy z powodu choroby

Pracownik przebywający na długotrwałym zwolnieniu lekarskim wkrótce wykorzysta pełny okres zasiłkowy. Nie wiemy czy wystąpi z wnioskiem o świadczenie rehabilitacyjne bądź rentę, gdyż nie mamy (...)
str. 27
VI.

Rozliczanie czasu pracy

1.

Rekompensowanie pracy w dniu wolnym w dłuższym niż miesiąc okresie rozliczeniowym

W zakładzie obowiązuje 3-miesięczny okres rozliczeniowy i wolne od pracy soboty. W jednym z miesięcy pracownik przepracował dwa dni wolne. Jak zrekompensować tę pracę? Przepisy (...)
str. 28
2.

Organizacja czasu pracy pracowników zajmujących się konserwacją i serwisem urządzeń dźwigowych

Jak optymalnie dobrać system czasu pracy pracowników zajmujących się konserwacją i serwisem urządzeń dźwigowych, unikając przekraczania norm czasu pracy w przypadku interwencji w ramach dyżurów? (...)
str. 31
3.

Skrócony czas pracy z powodu warunków pogodowych, w tym względem zatrudnionych na część etatu

Pełnoetatowi pracownicy gminnego ośrodka pomocy społecznej pracują od 8 00 do 16 00 . Ze względu na upały w sierpniu br. kierownik ośrodka wydał zarządzenie (...)
str. 34
VII.

Wynagrodzenia i inne należności pracownicze

1.

Zasady obliczania terminu wypłaty nagrody jubileuszowej w spółce z o.o.

W przedsiębiorstwie mającym status spółki z o.o. obowiązuje regulamin wynagradzania, który przewiduje nagrody jubileuszowe. Według jego zapisów pierwsza nagroda przysługuje po 10 latach pracy, a (...)
str. 35
2.

Odliczenie nadpłaconego wynagrodzenia z ekwiwalentu za urlop wypoczynkowy

Czy możemy z ekwiwalentu za urlop zmarłego pracownika, który zostanie wypłacony jego rodzinie, potrącić nadpłatę wynagrodzenia za kilka niedopracowanych przez niego godzin z powodu tzw. (...)
str. 36
3.

Wypłata odprawy ekonomicznej po rozwiązaniu umowy w wyniku wypowiedzenia zmieniającego

Samorządowa instytucja kultury zatrudniająca powyżej 20 osób likwiduje jedno ze stanowisk. W związku z tym wypowiedziała warunki pracy zatrudnionemu na nim pracownikowi, proponując inne, które (...)
str. 37
VIII.

Dokumentacja kadrowa

1.

Archiwizowanie dokumentacji powstałej w czasie obowiązywania różnych rygorów jej przechowywania

Z pracownikiem nawiązano stosunek pracy na okres od 26 kwietnia 2018 r. do 31 stycznia 2019 r. Jego zatrudnienie było kontynuowane bez dnia przerwy od (...)
str. 38
2.

Przechowywanie w aktach osobowych dokumentów o zdrowiu pracownika

1) Pracownik dostarczył pracodawcy decyzję o przyznaniu renty z tytułu niezdolności do pracy. Czy dokument ten należy przechowywać w aktach osobowych pracownika? Zgodnie z art. (...)
str. 40
IX.

Rozstrzyganie wątpliwości dotyczących urlopów

1.

Wpływ braku świadectw pracy od poprzednich pracodawców na uprawnienia urlopowe

Nowo przyjęty pracownik twierdzi, że przepracował w sumie 15 lat, jednak nie przedłożył świadectw pracy ani żadnych innych dokumentów potwierdzających dotychczasowy przebieg zatrudnienia. Czy naliczać (...)
str. 42
2.

Podwyższony wymiar urlopu wypoczynkowego i jego wykazanie w świadectwie pracy

Pracodawca zastanawia się nad zwiększeniem limitu urlopu wypoczynkowego grupie pracowników z 26 dni do 30 dni w roku. Czy jest to dopuszczalne? Czy w przypadku (...)
str. 44
3.

Urlop wypoczynkowy pracownika niepełnoetatowego zatrudnionego przez część roku

Od 16 lipca do 31 grudnia 2020 r. zatrudniamy pracownika na 1/3 etatu. Ile dni urlopu będzie mógł wykorzystać, jeżeli pracuje co do zasady po (...)
str. 45
4.

Dodatkowy urlop z tytułu niepełnosprawności pracownika tymczasowego

1) Pracownik tymczasowy ma prawo do dodatkowego urlopu z tytułu niepełnosprawności. W jaki sposób ustalić liczbę przysługujących mu dni takiego urlopu, jeśli jest zatrudniany na (...)
str. 46
X.

Wyjaśnienia dotyczące wybranych zagadnień

1.

Żądanie od pracownika naprawienia szkody w mieniu pracodawcy

Rozwiązaliśmy umowę o pracę z pracownikiem. Osoba ta, używając służbowego samochodu do celów prywatnych bez wiedzy pracodawcy, spowodowała wypadek, wskutek czego pojazd z powodu zniszczenia (...)
str. 49
2.

Do 30 września br. termin przekazania drugiej raty odpisów na ZFŚS

Stosownie do art. 6 ust. 2 ustawy z dnia 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (Dz. U. z 2020 r. poz. 1070), (...)
str. 50
XI.

Obowiązki pracodawcy w zakresie BHP

1.

Zapewnienie soczewek kontaktowych pracownikowi wykonującemu pracę na wysokości

Pracownik wykonujący pracę na wysokości powyżej 3 metrów ma obowiązek stosowania soczewek kontaktowych, co wynika z przeprowadzonych przez niego badań okresowych. Czy pracodawca jest zobligowany (...)
str. 51
D.

PRACOWNICZE PLANY KAPITAŁOWE

1.

Ważny termin - do 28 września br. czas na zawarcie porozumienia w sprawie wyboru instytucji finansowej

Od 1 stycznia 2020 r., a następnie od 1 lipca 2020 r. kolejne podmioty zatrudniające zostały objęte stosowaniem ustawy o PPK, tj. zatrudniające odpowiednio co (...)
str. 52
E.

VADEMECUM KADROWCA

XII.

Relacje z dyżurów telefonicznych

1.

Nie każdy zleceniodawca opłaca składki na FP i FS za zleceniobiorcę

1) Prowadzę działalność gospodarczą na podstawie wpisu do ewidencji działalności gospodarczej. Na okres od 1 czerwca do 31 grudnia br. zawarłem umowę zlecenia z osobą (...)
str. 53
2.

Zasiłek macierzyński dla zatrudnionego u dwóch pracodawców oraz dla zleceniobiorcy

1) Pracownik jest zatrudniony u dwóch pracodawców. Czy u każdego z nich może skorzystać z urlopu ojcowskiego i otrzymać za ten okres zasiłek macierzyński? Pracownik (...)
str. 54
3.

Wykazywanie danych w zaświadczeniu płatnika składek Z-3

1) Do podstawy wymiaru zasiłku chorobowego wliczeniu podlega m.in. wynagrodzenie za czerwiec 2020 r., w którym pracownik przebywał na urlopie wypoczynkowym. Obok wynagrodzenia za pracę (...)
str. 55
4.

Urlop okolicznościowy w razie śmierci męża matki pracownicy

1) Pracownica poinformowała pracodawcę, że zmarł mąż jej matki, który nie był jej biologicznym ojcem. Czy ma prawo do urlopu okolicznościowego? Tak. Nieobecność w pracy, (...)
str. 56
5.

Informacja o okresie przechowywania dokumentacji pracowniczej przy wydawaniu odpisu świadectwa pracy

Pracownik zawnioskował o wydanie mu odpisu świadectwa pracy. Czy wraz z nim należy ponownie wydać informację o okresie przechowywania dokumentacji pracowniczej? Nie, bowiem obowiązek ten (...)
str. 57
6.

Okres zatrudnienia zakończony w trybie dyscyplinarnym w stażu jubileuszowym pracownika sanepidu

1) Czy pracownikowi sanepidu, który przedłożył świadectwo pracy wskazujące na rozwiązanie umowy o pracę w trybie dyscyplinarnym, należy zaliczyć okres pracy nim objęty do okresów, (...)
str. 57
7.

Ograniczenia czasowe umowy o praktykę absolwencką

1) Zawarliśmy na 3 miesiące umowę o praktykę absolwencką z osobą w wieku 25 lat, która ukończyła studia. Czy możemy podpisać z nią kolejną taką (...)
str. 58
1.

Podstawowe zasady oceny ryzyka zawodowego

Ryzyko zawodowe zostało zdefiniowane w § 2 pkt 7 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów (...)
str. 59
2.

Wybór metody oceny ryzyka zawodowego

Zasadniczo pracodawca może sam opracować metodę oceny ryzyka zawodowego, która będzie najbardziej adekwatna do zagrożeń, występujących na stanowiskach pracy. Może też skorzystać z już istniejących, (...)
str. 60
3.

Szacowanie ryzyka związanego z COVID-19 przy użyciu metody Risc Score

W metodzie Risc Score poziom ryzyka zawodowego ( R ) określa się poprzez wyznaczenie iloczynu: potencjalnych skutków, jakie może spowodować zagrożenie ( S ), oszacowania (...)
str. 60
4.

Ustalanie potencjalnych skutków zagrożenia

Pierwszym krokiem przy ocenie ryzyka zawodowego za pomocą omawianej metody jest oszacowanie, jakie skutki (S) może powodować zidentyfikowane na stanowisku pracy zagrożenie. Dokonać tego należy (...)
str. 61
5.

Ocena ekspozycji na zagrożenie

Wartość ekspozycji na zagrożenie zależy przede wszystkim od czasu, jaki pracownik spędza w narażeniu. Będzie ona różna w zależności od: stanowiska pracy (np. sprzedawca w (...)
str. 61
6.

Prawdopodobieństwo wystąpienia zagrożenia

Przy ustalaniu prawdopodobieństwa wystąpienia konkretnego zagrożenia (np. zakażenia SARS-CoV-2) należy kierować się przede wszystkim statystykami jego występowania w regionie oraz u danego pracodawcy (Ministerstwo Zdrowia (...)
str. 62
7.

Wartościowanie ryzyka

Po przyporządkowaniu wartości liczbowych poszczególnym wskaźnikom S, E, P, można przystąpić do ustalenia poziomu ryzyka. W tym celu przyjęte na poszczególnych etapach postępowania wielkości należy (...)
str. 62
8.

Dokumentowanie oceny ryzyka zawodowego

Dokumenty potwierdzające dokonanie oceny ryzyka zawodowego powinny zawierać w szczególności: opis ocenianego stanowiska pracy, w tym wyszczególnienie: stosowanych maszyn, narzędzi i materiałów, wykonywanych zadań, występujących (...)
str. 63
9.

Skutki nieprzeprowadzenia oceny ryzyka zawodowego lub podważenia jego oszacowania

Przeprowadzanie oceny ryzyka zawodowego jest obowiązkiem każdego pracodawcy, co wynika w szczególności z art. 226 K.p., w myśl którego pracodawca ocenia i dokumentuje ryzyko zawodowe (...)
str. 65
F.

NOWOŚCI W UBEZPIECZENIACH I PRAWIE PRACY

1.

Wzrost wynagrodzeń nauczycieli od 1 września 2020 r.

Jak już sygnalizowaliśmy w UiPP nr 17/2020, str. 66, od 1 września br. zmienione zostało brzmienie załącznika do rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z (...)
str. 66
2.

Od 4 września br. zmiany w ustawie o delegowaniu pracowników

W Dzienniku Ustaw z dnia 20 sierpnia 2020 r. pod poz. 1423 ogłoszona została ustawa z dnia 24 lipca 2020 r. o zmianie ustawy o (...)
str. 66
3.

Wydłużenie terminu legalizującego polecanie pracy zdalnej

Przepisy specustawy dotyczące pracy zdalnej miały stracić podstawę prawną 4 września 2020 r., tj. wraz z upływem terminu obowiązywania przepisu art. 3 specustawy, który reguluje (...)
str. 67
4.

Niższa od 1 września br. kwota ograniczenia podstawy wymiaru świadczeń chorobowych wypłacanych po ustaniu zatrudnienia

Zgodnie z art. 46 i 47 ustawy zasiłkowej, podstawa wymiaru zasiłku chorobowego oraz świadczenia rehabilitacyjnego po ustaniu zatrudnienia nie może być wyższa niż kwota wynosząca (...)
str. 67
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN
Szanowny Użytkowniku !
Prosimy o zapoznanie się z poniższymi informacjami oraz wyrażenie dobrowolnej zgody poprzez kliknięcie przycisku "Zgadzam się".
Pamiętaj, że zawsze możesz wycofać zgodę.

Serwis internetowy, z którego Pani/Pan korzysta używa plików cookies w celu:

  • niezbędnego zapewnienia prawidłowego działania Serwisów (utrzymania sesji),
  • realizacji funkcjonalności ułatwiających obsługę Serwisu,
  • dopasowania reklam w serwisach społecznościowych,
  • analizy statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
  • zbierania i przetwarzania danych w celu wyświetlenia reklam produktów własnych i klientów reklamowych oraz do śledzenia użytkowników, kliknięć i konwersji wyświetlanych reklam.
Pliki cookies

Są to pliki instalowane w urządzeniach końcowych osób korzystających z Serwisu, w celu administrowania Serwisem, dostosowania treści Serwisu do preferencji użytkownika, utrzymania sesji użytkownika oraz dla celów statystycznych i targetowania reklamy (dostosowania treści reklamy do indywidualnych potrzeb użytkownika). Informujemy, że istnieje możliwość określenia przez użytkownika Serwisu warunków przechowywania lub uzyskiwania dostępu do informacji zawartych w plikach cookies za pomocą ustawień przeglądarki lub konfiguracji usługi. Szczegółowe informacje na ten temat dostępne są u producenta przeglądarki, u dostawcy usługi dostępu do internetu oraz w Polityce prywatności i plików cookies.

Administratorzy

Administratorem Pana/Pani danych osobowych w związku z korzystaniem z Serwisu internetowego i jego usług jest Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o. Administratorem danych osobowych w plikach cookies w związku z wyświetleniem analizy statystyk i wyświetlaniem spersonalizowanych reklam są partnerzy Wydawnictwa Podatkowego GOFIN sp. z o.o., Google Inc, Facebook Inc.

Jakie ma Pani/Pan prawa w stosunku do swoich danych osobowych?

Wobec swoich danych mają Pan/Pani prawo do żądania dostępu do swoich danych, ich sprostowania, usunięcia lub ograniczenia przetwarzania, prawo do wniesienia sprzeciwu wobec przetwarzania danych, prawo do cofnięcia zgody.

Podstawy prawne przetwarzania Pani/Pana danych osobowych
  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z wykonaniem umowy.

    Umowa w naszym przypadku oznacza akceptację regulaminu naszych usług. Jeśli zatem akceptuje Pani/Pan umowę na realizację danej usługi, to możemy przetwarzać Pani/Pana dane w zakresie niezbędnym do realizacji tej umowy.

  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z prawnie uzasadnionym interesem administratora.

    Dotyczy sytuacji, gdy przetwarzanie danych jest uzasadnione z uwagi na usprawiedliwione potrzeby administratora, tj. dokonanie pomiarów statystycznych, ulepszania naszych usług, jak również prowadzenie marketingu i promocji własnych usług administratora.

  • Dobrowolna zgoda.

    Aby móc realizować cele:
    - zapamiętania Pani/Pana decyzji w Serwisach w zakresie korzystania z dostępnych opcjonalnie funkcjonalności,
    - analiz statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
    - dopasowania reklam w serwisach społecznościowych,
    - wyświetlania spersonalizowanych reklam produktów własnych i klientów reklamowych oraz do śledzenia użytkowników, kliknięć i konwersji wyświetlanych reklam w związku z odwiedzaniem niniejszego Serwisu internetowego partnerzy Wydawnictwa Podatkowego Gofin sp. z o.o. muszą mieć możliwość przetwarzania Pani/Pana danych.

Potrzebna jest Nam Pani/Pana dobrowolna zgoda na zapisy w plikach cookies w celach realizacji powyższych celów.
W związku z powyższymi wyjaśnieniami prosimy o wyrażenie dobrowolnej zgody na zapisywanie informacji w plikach cookies przez kliknięcie przycisku „Zgadzam się” lub „Nie teraz” w przypadku braku zgody. Istnieje możliwość skorzystania z „ustawień zaawansowanych” plików cookies w celu określenia indywidualnych zgód na zapis wybranych plików cookies realizujących wybrane cele.