Czasopisma Księgowych on-line
Wydawnictwo Podatkowe
poniedziałek, 5 maja 2025 r.
Ostatnia aktualizacja: 5.05.2025 r., godz. 9:27 Ilość wizyt z ostatnich 30 dni: 39.529 Biuro Obsługi Klienta: tel. 95 720 85 40 Formularz kontaktowy » Pomoc techniczna »
SPIS NUMERÓW Biuletynu Informacyjnego
Rocznik
SPIS NUMERÓW Biuletynu Informacyjnego
Rocznik

Regulowanie zobowiązań - skutki podatkowe i ujęcie księgowe
Dodatek nr 14
do Biuletynu Informacyjnego dla Służb Ekonomiczno-Finansowych nr 12
z dnia 20.04.2025

X
Uwaga ! Do pobrania i przeglądania publikacji wymagana jest jednorazowa instalacja czytnika (programu) eWYDANIE Gofin.
?
X
Uwaga ! Dostęp do mobilnych e-wydań prenumerowanych tytułów możliwy jest poprzez aplikację GOFIN NEWS.
Więcej o aplikacji GOFIN NEWS znajdziesz tutaj »
?
pokaż fragmenty artykułów
I.

PŁATNOŚCI GOTÓWKOWE I BEZGOTÓWKOWE

1.1.

Regulacje ustawowe

Nabywcy towarów i usług mogą dokonywać zapłaty za zakupione towary/usługi w różny sposób, np. gotówką, przelewem (za pośrednictwem rachunku płatniczego) czy kartą płatniczą. Niekiedy jednak (...)
str. 3
1.2.

Skutki podatkowe zapłaty z naruszeniem limitu płatności gotówkowych

Podatnicy nie mogą zaliczać do kosztów uzyskania przychodów kosztu m.in. w tej części, w jakiej płatność dotycząca transakcji określonej w art. 19 ustawy - Prawo (...)
str. 3
2.

Obowiązek przedsiębiorcy przyjmowania gotówki i wyjątki od niego

Znaki pieniężne (tj. banknoty i monety) emitowane przez NBP są prawnymi środkami płatniczymi na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej (art. 31-32 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 (...)
str. 4
3.

Obowiązek zapewnienia płatności bezgotówkowych

Z art. 19a ust. 1 i 2 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. Prawo przedsiębiorców wynika, że przedsiębiorca zapewnia możliwość dokonywania zapłaty przy użyciu (...)
str. 5
II.

MECHANIZM PODZIELONEJ PŁATNOŚCI

1.

Na czym polega mechanizm podzielonej płatności?

Mechanizm podzielonej płatności (dalej: MPP) to sposób zapłaty za nabyte towary/usługi, który polega na jej rozdzieleniu i uiszczeniu kwoty netto z faktury na rachunek bankowy (...)
str. 5
2.1.

Brak sankcji w VAT

Jeżeli podatnik dokonuje zapłaty zobowiązania wynikającego z otrzymanej faktury z zastosowaniem mechanizmu podzielonej płatności (dalej: MPP), to do wysokości kwoty odpowiadającej kwocie podatku wynikającej z (...)
str. 7
2.2.

Brak odpowiedzialności solidarnej

Zgodnie z art. 105a ustawy o VAT podatnik, na rzecz którego dokonano dostawy towarów, o których mowa w załączniku nr 15 do ustawy o VAT, (...)
str. 8
2.3.

Zapłata w ramach MPP na rachunek spoza białej listy

Generalnie podatnicy, dokonując płatności za nabyte towary/usługi na rzecz czynnych podatników powinni płacić na rachunek wskazany w tzw. białej liście. W przypadku zapłaty na inny (...)
str. 8
3.1.

Sankcja dla sprzedawcy

Jak wskazano, w przypadku gdy ma zastosowanie obowiązkowy MPP, faktura powinna zawierać wyrazy "mechanizm podzielonej płatności". Brak umieszczenia na wystawianej fakturze tego oznaczenia wiąże się (...)
str. 8
3.2.

Skutki podatkowe u nabywcy

Skutki w VAT zapłaty poza MPP Obowiązek zapłaty należności z faktury w mechanizmie podzielonej płatności nie jest uzależniony od tego, czy na fakturze zawarto specjalne (...)
str. 9
4.

Zapłata w ramach MPP - ewidencja księgowa

U nabywcy towarów/usług (u wpłacającego) Dokonywanie zapłaty w ramach MPP może zostać ujęte w księgach rachunkowych wpłacającego, np. w następujący sposób: a) wartość brutto faktury: (...)
str. 10
III.

BIAŁA LISTA PODATNIKÓW VAT

1.

Co to jest biała lista podatników VAT?

Biała lista podatników VAT to inaczej Wykaz podmiotów zarejestrowanych jako podatnicy VAT, niezarejestrowanych oraz wykreślonych i przywróconych do rejestru VAT. Wykaz ten jest prowadzony przez (...)
str. 11
2.

Konsekwencje zapłaty na rachunek spoza białej listy

Co do zasady, w przypadku zapłaty za dostawę towarów lub świadczenie usług (udokumentowane fakturą) na rachunek inny niż rachunek dostawcy/usługodawcy (czynnego podatnika VAT) ujęty w (...)
str. 12
IV.

KOMPENSATA NALEŻNOŚCI Z ZOBOWIĄZANIEM

W praktyce zdarzają się sytuacje, w których podmioty gospodarcze mają wzajemne należności i zobowiązania. W takich przypadkach zdarza się, że strony regulują takie rozrachunki (w (...)
str. 13
1.

Kompensata rozrachunków - podstawa prawna

Jak już wskazano, strony mogą regulować wzajemne rozrachunki (np. z tytułu dostaw towarów, świadczenia usług) w drodze tzw. kompensaty. W praktyce może to mieć miejsce (...)
str. 13
1.1.

Potrącenie jednostronne

Kwestie związane z tzw. kompensatą jednostronną reguluje art. 498-505 Kodeksu cywilnego (dalej: K.c.). W przepisach tych wskazano, że gdy dwie osoby są jednocześnie względem siebie (...)
str. 13
1.2.

Kompensata umowna

Wzajemne rozrachunki mogą być przez strony rozliczane również w formie kompensaty umownej, przy czym przepisy kwestii tej nie regulują wprost. W praktyce strony dokonują takiej (...)
str. 14
1.3.

Kompensata rozrachunków w walutach obcych

Zarówno w przypadku kompensaty jednostronnej, jak i umownej nie ma przeszkód, aby kompensacie ulegały zarówno wierzytelności wyrażone w walucie krajowej, jak i obcej, w różnych (...)
str. 14
2.

Rozliczenie kompensaty wzajemnych rozrachunków dla celów VAT

W ustawie o VAT nie ma regulacji, które w sposób szczególny odnosiłyby się do kompensat wzajemnych należności z zobowiązaniami. Należy jednak ustalić, czy uregulowanie wierzytelności/zobowiązania (...)
str. 14
2.1.

Obowiązek podatkowy w VAT

Co do zasady, obowiązek podatkowy powstaje w momencie dokonania dostawy towarów lub wykonania usługi, a jeżeli wcześniej otrzymano całość lub część zapłaty (zaliczkę, ratę itp.) (...)
str. 14
2.2.

Zwrot VAT w przyspieszonym terminie

W sytuacji gdy kwota VAT naliczonego w okresie rozliczeniowym jest wyższa od kwoty VAT należnego, podatnik ma prawo do zwrotu różnicy na rachunek bankowy. Podstawowy (...)
str. 15
2.3.

Kompensata a MPP

Przy dokonywaniu płatności za nabyte towary lub usługi wymienione w załączniku nr 15 do ustawy o VAT, udokumentowane fakturą - gdy kwota należności ogółem przekracza (...)
str. 15
3.

Uregulowanie wierzytelności/zobowiązań w drodze kompensaty - skutki w CIT/PIT

Również dla celów CIT/PIT należy ustalić, jakie skutki powoduje uregulowanie wierzytelności/zobowiązania w drodze kompensaty. 3.1. Transakcje przekraczające 15.000 zł Jak pisaliśmy w dziale I tego (...)
str. 16
3.1.

Transakcje przekraczające 15.000 zł

Jak pisaliśmy w dziale I tego dodatku, podatnicy nie mogą zaliczać do kosztów uzyskania przychodów kosztu w tej części, w jakiej płatność dotycząca transakcji określonej (...)
str. 16
3.2.

Kompensata a podatkowe różnice kursowe na rozrachunkach

Podatkowe różnice kursowe na rozrachunkach powstają wówczas, gdy wartość: 1) przychodu należnego wyrażonego w walucie obcej po przeliczeniu na złote według kursu średniego ogłaszanego przez (...)
str. 16
4.

Ujęcie kompensaty w księgach rachunkowych

Kompensata może zostać ujęta w księgach rachunkowych jednostki zapisem: - Wn konto 21 "Rozrachunki z dostawcami" lub konto 24 "Pozostałe rozrachunki", - Ma konto 20 (...)
str. 17
V.

ZAPŁATA KARTĄ PŁATNICZĄ

1.
str. 18
1.1.

Obowiązek podatkowy w VAT

Co do zasady, obowiązek podatkowy powstaje w momencie dokonania dostawy towarów lub wykonania usługi, a jeżeli wcześniej otrzymano całość lub część zapłaty (zaliczkę, ratę itp.) (...)
str. 18
1.2.

Zwolnienie z kasy rejestrującej

Podatnicy dokonujący sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych (dalej: osób prywatnych) są obowiązani prowadzić ewidencję sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących. (...)
str. 18
1.3.

Zwrot VAT w terminie 25 dni

Generalnie zwrot VAT przysługuje w terminie 60 dni. Termin ten może jednak ulec skróceniu do 25 dni. Zgodnie bowiem z art. 87 ust. 6 ustawy (...)
str. 19
1.4.

Zapłata kartą płatniczą a MPP

Jeżeli podatnik nabywa towary/usługi wymienione w załączniku nr 15 do ustawy o VAT i kwota faktury przekracza 15.000 zł, to przy zapłacie kartą płatniczą nie (...)
str. 20
1.5.

Odpowiedzialność solidarna

W przypadku transakcji przekraczających 15.000 zł podatnicy są generalnie zobowiązani do zapłaty należności kontrahentowi na rachunek bankowy wskazany w elektronicznym wykazie podatników VAT, czyli tzw. (...)
str. 20
2.1.

Przychód ze sprzedaży towaru/usługi - u sprzedawcy

Zgodnie z zasadą ogólną, za datę powstania przychodu uważa się dzień wydania rzeczy, zbycia prawa majątkowego lub wykonania usługi, albo częściowego wykonania usługi, nie później (...)
str. 21
2.2.

Zaliczenie wydatku do kosztów podatkowych - u nabywcy

Zgodnie z zasadą ogólną, kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów ze źródła przychodów lub w celu zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, (...)
str. 21
3.1.

Ewidencja u sprzedawcy

Sprzedaż towaru/usługi, za które nabywca płaci kartą płatniczą, może zostać ujęta w księgach rachunkowych zapisem (na podstawie faktury, a także na podstawie raportu kasowego, w (...)
str. 22
3.2.

Ewidencja u nabywcy

Transakcja zakupu towarów/usług, opłacona kartą płatniczą, ujmowana jest w księgach rachunkowych na zasadach ogólnych. Faktura dokumentująca taki zakup może zostać zaksięgowana: a) wartość brutto faktury: (...)
str. 23
VI.

ZAPŁATA RATALNA

1.

Terminy płatności faktur - podstawa prawna

Ustawa z dnia 8 marca 2013 r. o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych (Dz. U. z 2023 r. poz. 1790), której jednym z głównych (...)
str. 24
2.

Faktura opłacona w ratach a VAT

W ustawie o VAT brak jest regulacji, które w sposób szczególny odnosiłyby się do prawa do odliczania VAT od zakupów na raty. Stosuje się tu (...)
str. 25
3.

Zakupy ratalne a koszty uzyskania przychodów

Fakt, iż zapłata za nabyty towar/usługę dokonywana jest w sposób ratalny, zasadniczo nie wpływa na prawo do zaliczenia wydatków na zakup tych towarów/usług do kosztów (...)
str. 25
4.

Ewidencja księgowa faktury opłaconej ratalnie

W ustawie o rachunkowości brak jest odrębnych regulacji, które w sposób szczególny wskazywałyby sposób rozliczania zakupów opłacanych w sposób ratalny. Faktura zakupu ujmowana jest na (...)
str. 27
VII.

UREGULOWANIE ZOBOWIĄZANIA W FORMIE RZECZOWEJ

W praktyce mają miejsce sytuacje, w których podmioty gospodarcze regulują zobowiązania (np. z tytułu dywidendy, pożyczki, wykonanej usługi, itd.) w formie rzeczowej, poprzez przeniesienie własności (...)
str. 27
1.

Zapłata zobowiązania w formie rzeczowej - skutki w VAT

1.1. Odpłatna dostawa towarów W ustawie o VAT nie odniesiono się w sposób szczególny do kwestii związanych z uregulowaniem zobowiązania w formie niepieniężnej. Rozliczając taką (...)
str. 27
1.1.

Odpłatna dostawa towarów

W ustawie o VAT nie odniesiono się w sposób szczególny do kwestii związanych z uregulowaniem zobowiązania w formie niepieniężnej. Rozliczając taką "zapłatę" należy się zatem (...)
str. 27
1.2.

Nieodpłatne przekazanie towarów

W praktyce przyjmuje się, że do nieodpłatnego przekazania towarów, które co do zasady podlega opodatkowaniu VAT, dochodzi przykładowo w przypadku "wypłaty" wspólnikom spółki z o.o. (...)
str. 28
1.3.

Obowiązek podatkowy z tytułu uregulowania zobowiązania w formie rzeczowej i stawka VAT

Zasadą jest, że w przypadku dostawy towarów obowiązek podatkowy w VAT powstaje z chwilą dokonania dostawy towarów. Jeżeli jednak przed dokonaniem dostawy towaru otrzymano całość (...)
str. 29
2.

Rozliczenie dla celów CIT/PIT w podmiocie regulującym zobowiązanie w formie rzeczowej

W sytuacji gdy podatnik reguluje swoje zobowiązanie (np. z tytułu wypłaty zysku, pożyczki, itd.) w formie rzeczowej, to skutki takiej czynności ustala w oparciu o (...)
str. 30
3.

Ewidencja księgowa spłaty zobowiązania w formie rzeczowej

W ustawie o rachunkowości brak jest regulacji, które wprost odnosiłyby się do sposobu ujmowania w księgach rachunkowych uregulowania zobowiązania w formie rzeczowej, w postaci przeniesienia (...)
str. 30
VIII.

ODPOWIEDZI NA PYTANIA CZYTELNIKÓW

1.

Zastosowanie dobrowolnego MPP na zasadzie swobody umów

Jesteśmy spółką z o.o. Prowadzimy działalność w zakresie sprzedaży hurtowej metali i rud metali. Faktury dokumentujące sprzedaż towarów przekraczają 15.000 zł. Nabywcy towarów są podatnikami (...)
str. 31
2.

Mechanizm podzielonej płatności w przypadku dwóch przelewów

Jestem czynnym podatnikiem VAT. Kupiłem usługę budowlaną (wartość brutto 123.000 zł, VAT 23.000 zł). Kontrahent zamieścił na fakturze adnotację "mechanizm podzielonej płatności". Zgadzam się z (...)
str. 33
3.

Zapłata za pośrednictwem usługi BLIK a zwolnienie z kasy rejestrującej

Jestem czynnym podatnikiem VAT. Prowadzę sklep z materiałami budowlanymi (sprzedaż ewidencjonuję w kasie rejestrującej). Zamierzam dodatkowo świadczyć usługi budowlane dla osób prywatnych. Czy będę mógł (...)
str. 34
4.

Zobowiązania walutowe regulowane kartą przedpłaconą a koszt podatkowy

Przedsiębiorca z branży transportowej kupuje za granicą paliwo przy użyciu kart przedpłaconych. Dokonuje on wpłaty "na kartę" w euro i następnego dnia otrzymuje fakturę zaliczkową (...)
str. 35
5.

Moment powstania przychodu w przypadku płatności za towary za pośrednictwem PayU

Prowadzę działalność handlową w zakresie sprzedaży odzieży i obuwia. Od niedawna wprowadziłam sprzedaż internetową. Będę w niej korzystała z systemu płatności PayU. W którym momencie (...)
str. 36
6.

Regulowanie zobowiązań za pomocą kart płatniczych - ujęcie księgowe

W celu ograniczenia rozliczeń gotówkowych do zapłaty za firmowe zakupy zaczęliśmy wykorzystywać karty płatnicze. Czy po zrealizowaniu takiej płatności na koncie rozrachunkowym do czasu obciążenia (...)
str. 37
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN
Szanowny Użytkowniku !
Prosimy o zapoznanie się z poniższymi informacjami oraz wyrażenie dobrowolnej zgody poprzez kliknięcie przycisku "Zgadzam się".
Pamiętaj, że zawsze możesz wycofać zgodę.

Serwis internetowy, z którego Pani/Pan korzysta używa plików cookies w celu:

  • niezbędnego zapewnienia prawidłowego działania Serwisów (utrzymania sesji),
  • realizacji funkcjonalności ułatwiających obsługę Serwisu,
  • dopasowania reklam w serwisach społecznościowych,
  • analizy statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
  • zbierania i przetwarzania danych w celu wyświetlenia reklam produktów własnych i klientów reklamowych oraz do śledzenia użytkowników, kliknięć i konwersji wyświetlanych reklam.
Pliki cookies

Są to pliki instalowane w urządzeniach końcowych osób korzystających z Serwisu, w celu administrowania Serwisem, dostosowania treści Serwisu do preferencji użytkownika, utrzymania sesji użytkownika oraz dla celów statystycznych i targetowania reklamy (dostosowania treści reklamy do indywidualnych potrzeb użytkownika). Informujemy, że istnieje możliwość określenia przez użytkownika Serwisu warunków przechowywania lub uzyskiwania dostępu do informacji zawartych w plikach cookies za pomocą ustawień przeglądarki lub konfiguracji usługi. Szczegółowe informacje na ten temat dostępne są u producenta przeglądarki, u dostawcy usługi dostępu do internetu oraz w Polityce prywatności i plików cookies.

Administratorzy

Administratorem Pana/Pani danych osobowych w związku z korzystaniem z Serwisu internetowego i jego usług jest Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o. Administratorem danych osobowych w plikach cookies w związku z wyświetleniem analizy statystyk i wyświetlaniem spersonalizowanych reklam są partnerzy Wydawnictwa Podatkowego GOFIN sp. z o.o., Google Inc, Facebook Inc.

Jakie ma Pani/Pan prawa w stosunku do swoich danych osobowych?

Wobec swoich danych mają Pan/Pani prawo do żądania dostępu do swoich danych, ich sprostowania, usunięcia lub ograniczenia przetwarzania, prawo do wniesienia sprzeciwu wobec przetwarzania danych, prawo do cofnięcia zgody.

Podstawy prawne przetwarzania Pani/Pana danych osobowych
  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z wykonaniem umowy.

    Umowa w naszym przypadku oznacza akceptację regulaminu naszych usług. Jeśli zatem akceptuje Pani/Pan umowę na realizację danej usługi, to możemy przetwarzać Pani/Pana dane w zakresie niezbędnym do realizacji tej umowy.

  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z prawnie uzasadnionym interesem administratora.

    Dotyczy sytuacji, gdy przetwarzanie danych jest uzasadnione z uwagi na usprawiedliwione potrzeby administratora, tj. dokonanie pomiarów statystycznych, ulepszania naszych usług, jak również prowadzenie marketingu i promocji własnych usług administratora.

  • Dobrowolna zgoda.

    Aby móc realizować cele:
    - zapamiętania Pani/Pana decyzji w Serwisach w zakresie korzystania z dostępnych opcjonalnie funkcjonalności,
    - analiz statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
    - dopasowania reklam w serwisach społecznościowych,
    - wyświetlania spersonalizowanych reklam produktów własnych i klientów reklamowych oraz do śledzenia użytkowników, kliknięć i konwersji wyświetlanych reklam w związku z odwiedzaniem niniejszego Serwisu internetowego partnerzy Wydawnictwa Podatkowego Gofin sp. z o.o. muszą mieć możliwość przetwarzania Pani/Pana danych.

Potrzebna jest Nam Pani/Pana dobrowolna zgoda na zapisy w plikach cookies w celach realizacji powyższych celów.
W związku z powyższymi wyjaśnieniami prosimy o wyrażenie dobrowolnej zgody na zapisywanie informacji w plikach cookies przez kliknięcie przycisku „Zgadzam się” lub „Nie teraz” w przypadku braku zgody. Istnieje możliwość skorzystania z „ustawień zaawansowanych” plików cookies w celu określenia indywidualnych zgód na zapis wybranych plików cookies realizujących wybrane cele.
Wypróbuj
ZA DARMO
DEMO »